Đặc sản Thái Nguyên, Thái Nguyên chào đón du khách với đồi chè Tân Cương xanh mát bạt ngàn, với núi Hồ Cốc hoang sơ hữu tình, với thác 7 tầng hùng vĩ ngày đêm nước đổ trắng xóa,… và với vô vàn những món ăn đặc sản đậm đà hương vị xứ trà. Du lịch Thái Nguyên đang nổi lên như là điểm đến lý tưởng nhờ có vị trí địa lý gần trung tâm thành phố Hà Nội, vùng đất có độ che phủ rừng rộng nên không khí khá trong lành. Bên cạnh những khung cảnh thiên nhiên thơ mộng, trữ tình, Thái Nguyên còn thu hút du khách bởi những đặc sản Thái Nguyên nổi tiếng, đậm chất Đông Bắc mà Đặc sản chính gốc muốn giới thiệu đến các bạn ngay sau đây:
Trong các sản vật thiên nhiên ban tặng cho người dân Phú Bình thì trám đen một trong những đặc sản nổi tiếng của mảnh đất Hà Châu, Thái Nguyên. Trám ở Hà Châu đã có mặt từ hàng trăm năm nên cây nào cũng to sum sê như cổ thụ. Do hợp thổ nhưỡng nên quả trám trồng ở Hà Châu rất đặc biệt: bùi, thơm, chặt thịt hơn hẳn trám được trồng ở các địa phương khác, bởi thế trám đen đã trở thành đặc sản của mảnh đất này. Mùa trám đen say mê lòng người thường đến vào tháng bảy âm lịch. Những quả trám hình thoi đen nhánh, cùi vàng, nhân bên trong hạt trắng ngần. Trám trước khi ăn thường được om cho mềm, rồi tách rời phần cùi và hạt. Cùi trám chấm với muối vừng hoặc tương nếp đã rất thơm bùi rồi. Trám có thể mang ra làm xôi trám, kho thịt cá, gỏi trám hay món nham nhám vô cùng nổi tiếng.
Nhắc đến nem chua người ta nghĩ ngay đến Thanh Hóa, nem chua Thanh Hóa khi chín bóc ra ăn luôn. Ở Thái Nguyên cũng có nem chua, và nem chua ở đây có nét độc đáo riêng. Nem được làm từ thịt heo, bì heo, thính, rượu, tiêu tỏi và lá ổi. Nguyên liệu không khác biệt nhiều nhưng nem chua Đại Từ muốn ăn được phải nướng qua trên lửa than hoặc áp chảo, hương thơm rất khó cưỡng. Nem chua Đại Từ là sự pha trộn giữa vị ngọt của thịt, mùi thơm lá ổi cùng vị ngay ngáy của lá chuối được làm nóng. Tất cả như một thứ hương quê khó quên mà vùng đất Thái Nguyên dành tặng du khách.
Tham khảo: Nem chua Bình Định
Nhắc đến Thái Nguyên người ta lại nhớ đến câu “Chè Thái, gái Tuyên” và cũng chính vì đó, cây chè tự bao đời đã gắn bó với người dân Thái Nguyên như phần hồn không thể thiếu trong sản vật của vùng đất này. Chè Tân Cương có mùi thơm mạnh, mùi cốm và bền, vị chát đậm dịu, hài hòa, không đắng gắt, nước chè xanh, rất hấp dẫn. Nhờ kinh nghiệm trong canh tác và chế biến, người dân ở Tân Cương đóng gói và cho ra mắt những túi chè chất lượng. Bất kì ai có sở thích thưởng trà đều quyến luyến hương vị chè Tân Cương. Và muốn tận hưởng hết thanh âm của trà thì khi dùng phải hội tụ đủ: Thanh, Sắc, Vị, Thần. Từng ngụm chè Tân Cương là từng giọt thanh thoát, sảng khoái tinh thần nhẹ nhàng biết dường nào.
Ai một lần đến với xã Úc Kỳ đều không thể bỏ qua cơ hội nếm thử vị ngọt đậm đà thơm lừng của tương nếp. Món đặc sản này được làm từ hạt lúa nếp Thầu dầu, một trong những điều tạo nên đặc trưng khác với các vùng làm tương nếp khác. Theo thời gian, nghề làm tương nếp đã trở thành nghề truyền thống của người dân địa phương và là thứ ẩm thực đặc sản đang dần vươn xa ra các thị trường trong, ngoài tỉnh. Tương nếp Úc Kỳ có thể chế biến hoặc ăn kèm nhiều món khác nhau. Lọ tương đậm mùi vị như thứ hương vị làng quê đặc trưng và không thể thiếu trong bữa cơm hàng ngày.
Mỳ gạo Hùng Sơn được làm từ gạo bao thai đặc sản của người Định Thái. Gạo đem nhặt sạch, vo kỹ rồi ngâm khoảng 8 tiếng mới đem xay thành bột. Mỳ gạo Hùng Sơn có độ giòn, dẻo, thơm đặc biệt. Mỳ gạo ở đây không dùng hóa chất vì vậy luôn có màu trắng tự nhiên. Mặt khác độ dẻo dai của mỳ đến từ đặc tính của gạo hoàn toàn không sử dụng hàn the. Mỳ gạo Hùng Sơn dù có chế biến quá lửa cũng không bị bở và vẫn đảm bảo được sự thơm ngon vốn có. Đây chắc hẳn là món quà quê ý nghĩa giành tặng người thân đúng không nào?
Trong các loại chuối rừng thì chuối hột rừng mang lại công dụng chữa bệnh vô cùng quý báu. Những cây chuối mơn mởn không qua phân thuốc cứ thế lớn lên và đem quả ngọt cho đời.Quả chuối rừng sau khi được người dân hái về sẽ được phơi khô, đóng gói, tuy công đoạn chế biến vô cùng đơn giản nhưng chuối rừng Thái Nguyên như thứ quà vùng cao đầy sự quan tâm mà du khách mang về tặng nhau sau mỗi dịp du lịch.
Định Hóa là huyện miền núi của tỉnh Thái Nguyên. Từ nhiều đời nay, bà con nông dân trên mảnh đất chiến khu xưa đã gắn bó mật thiết với cây lúa bao thai lùn. Trong đó, sản phẩm gạo bao thai Định Hóa đã trở thành một loại đặc sản, mang hương vị đặc trưng của khí hậu và thổ nhưỡng mà chỉ có ở nơi đây tạo nên. Những hạt lúa trắng tròn mang đến vị ngọt, thơm dẻo dai không vị nào sánh bằng. Các sản phẩm chế biến từ gạo bao thai như mỳ, bánh đa, phở…cũng đều mang hương vị rất đặc trưng.
Miến Việt Cường là đặc sản của Thái Nguyên. Miến Việt Cường xuất hiện từ khá lâu, nguyên liệu làm miến là từ củ dong. Miến Việt Cường thường đậm đà, sợi dai, dài, nấu lên để vài tiếng mà vẫn không bị nát. Chính vì thế mà miến Việt Cường luôn được ưa chuộng dù thị trường hiện nay.
Một trong những món ăn đặc sản nên mua về làm quà đã làm nên cái tên, cái hồn của ẩm thực núi rừng Thái Nguyên là món măng đắng Ngàn Me. Măng có vị đắng, giòn, thơm mùi tre nứa đặc trưng, có thể làm thành món giấm măng tỏi ớt hoặc đơn giản chỉ cần luộc chấm cùng muối ớt, mắm tôm đều mang đến một vị ngon hấp dẫn riêng. Vị non ngọt của măng hòa lẫn vị chua cay của thứ nước chấm đặc biệt này khiến du khách dù chỉ thưởng thức một lần cũng không thể nào quên được dư vị dìu dìu, mát ruột ấy. Ngoài ra, măng đắng còn được sử dụng để chế biến món món măng đắng nấu ốc suối ngon tuyệt.
Đậu Bình Long là sự kết hợp hoàn hảo giữa tỉ lệ nước chua và đậu nành. Để làm ra những bìa đậu ngon cần trải qua rất nhiều công đoạn đòi hỏi sự lành nghề, khéo léo và tỉ mỉ. Làng đậu Bình Long có những bí quyết làm đậu riêng mà người ngoài khó biết được. Nguyên liệu chính để làm ra đậu là hạt đậu tương, những hạt đậu tương được trồng tại chính mảnh đất Bình Long này sẽ cho ra những hạt tròn hạt vàng óng và đều.. Đậu phụ Bình Long đặc biệt hơn ở nơi khác là không cắt nhỏ đậu mà chỉ cắt thành những bìa đậu to những 1kg. Đậu phụ ngọt tan trong miệng đến nỗi người ta cứ ăn mãi không chán. Nhiều người bảo có thể dùng đậu phụ Bình Long mỗi ngày mà không hề thấy ngán.
